سبز پیالو کِتوں آیو، محمد سلیم گجر کولی، گوجری مترجم

محمد سلیم گجر کولی، گوجری مترجم

سبز پیالو کِتوں آیو

حضرت شفیق بن ابراہیم ؒ بیان فرماویں کہ:۔

اک دفعہ میں حضرت ابراہیم ادھمؒ نا مکہ معظمہ گا اک بازار مانہہ دیکھیو۔ آپؒ رہ تیں ہٹ گے اک کنارہ ور بیٹھا واہ تھا۔

تے تسبیح و تحمید مانہہ مصروف تھا۔ اللہ پاک گو ذکر زبان تیں جاری تھو تے اکھاں وچوں اتھروں وی جاری تھا۔

میں جد حضرت ابراہیم ادھمؒ نا اس حال مانہہ دیکھیو تے ہوں اُنہاں گے کول گیو۔ اُنہاں نے جد مناں دیکھیو تے اپنائیت گو اظہار فرمایو۔اُنہاں گا چہرہ ور خوشی نظر آئی۔ہوں اُنہاں گے کول بیٹھ گیو تے سلام کیو۔ اُنہاں نے میرا سلام گو جواب مچ پُر جوش طریقہ نال دیتو۔فر ہوں خاموش ہو گیو۔

میں حضرت ابراہیم ادھمؒ نا کہیو۔

یا حضرت تم اتنا زار و قطار کیوں رو رہیا ہیں۔

حضرت ابراہیم ادھمؒ نے فرمایو؛

خیریت ہے ہورکائے گل نہیں جہڑی دسنی مانسب ہووے۔

میں اصرار کیو تے ضد کی تے اُنہاں نے فرمایو۔

اگر تم یو وعدو کریں کہ یا گل کسے نا نہیں دسن لگا تے ہوں تھارا اصرار ور دسوں۔

میں کہیو۔

یا حضرت تم اطمینان رکھو ہوں یو وعدو کروں کہ یا گل کدے وی کسے نا نہیں دسوں گو۔

حضرت ابراہیم ادھمؒ نے فرمایو۔

اصل مانہہ گل یا ہے کہ پچھلاں ترایاں سالاں تیں میرو دل حریرہ کھانا واسطے تنگ کر رہیو تھولیکن میں کوشش

وکاوش تے صبر و استقامت گے نال اس نا رکوں تھو۔ور کل رات جد ہوں عبادت و ریاضت تیں فارغ  ہویو مناں نیند آن لگی۔اسے دوران اک آدمی مچ سوہنو نورانی چہرہ آلومیرا کول آیو۔اُس گے کول اک سبز رنگ گو اک پیالو تھو۔اُس پیالہ وچوں دھوں نکل رہیو تھو تے نال ہی حریرہ گی خوشبو وی آرہی تھی۔

میں اُس آدمی کولوں اپنو منہ دوجی طرف پھیر لیو۔تاں جے میرو نفس ور حریرہ گی خوشبو حاوی نہ ہووے۔تے نہ ہی ہوں نفس تے ہتھوں مجبور ہو گے صبر گو دامن چھوڑ دیوں۔اُس آدمی نے زبردستی پیالو میرا نزدیک کر گے مناں کہیو۔اے ابراہیم ؒ اس حریرہ نا کھا لے۔پچھلاں تریحاں سالاں تیں تیرو دل اس نا کھان واسطے بے چین ہے ۔لیکن تُو ہے کہ دل ور زبردستی کر رہیو ہے۔

میں کہیو۔

ہوں اس نا کسے وی صورت مانہہ نہیں کھاوں گو۔ کیوں جے ہوں اس نا چھوڑ چکیو ہاں۔

اُس آدمی نے کہیو۔

اے ابراہیم ؒ اگر اللہ تعالیٰ اپنی نعمت کھلاوے تے کھا لینی چاہنی ہے۔

میرا کول اس آدمی گی اس گل گو کائے جواب نہیں تھو۔اس واسطے میں رونو شروع کر دیتو تے ہون تک رو رہیو ہاں۔

اُس آدمی نے فر اصرار کرتاواں فر مناں کہیو۔

لے اس پیالہ مانہہ موجود لذیذ حریرہ نا کھا لے۔

میں اُس آدمی نا کہیو۔

ہم نا حکم ہے کہ جد تک یو پتو نہ چلے کہ کھانو کِتوں آیو ہے تے اُس ویلے توڑی کھانا نا ہتھ نہیں لاﺅ۔تم

مناں دسو کہ آخر حریرہ تیں بھریو یو سبز پیالو آخر کِتوں آیو ہے۔

اُس دمی نے کہیو۔

یو حریرو صرف تھارا واسطے ہی بھیجیو گیو ہے۔مناں حکم ملیو ہے کہ اس پیالہ نا لے جا تے ابراہیم ؒ نا کھلا دے۔اس واسطے کہ اس      نے اک عرصہ دراز تیں اپنا نفس پر صبر کر گے روک رکھیو ہے۔ہون رب تعالیٰ نے اس ور کرم و فضل کیو تے اس واسطے یو          پیالو چلایو ہے۔اے ابراہیم ؒ یو وی یاد رکھ کہ میں فرشتاں نا یو کہتاں سنیو ہے کہ جہڑو آدمی رب کائنات گی عطا کی وی چیز نہیں لیتوتے فر اگر وہ طلب وی کرے تے نہیں لبتیں

اس گے بعد اک ہور آدمی اُت آگیو اُس نے کہیو کہ ابراہیم ؒ نا اپنا ہتھاں نال کھلاﺅ۔اُس نے میرا منہ مانہہ حریرو بہانو شروع کیو اِت تک کہ ہوں سو گیو۔ہوں جس ویلے جاگیو تے اپنی زبان ور حریرہ گو ذائقو محسوس کیو۔

حضرت شفیق بن ابراہیم ؒ گو بیان ہے کہ جس ویلے حضرت ابراہیم ؒ نے اپنی گل ختم کی تے میں اُنہاں نا عرض کی۔

یا حضرت ؒ اپنو ہتھ اگے بڑھاؤ

ور اُنہاں نے اپنو ہتھ اگے نہ بڑھاؤ تے میں اگے ہو گے اُنہاں گو ہتھ پکڑ گے چوم لیو تے رب ذوالجلال و الاکرام تیں دعا کی کہ۔

اے باری تعالیٰ ! اے رب کریم و رحیم جہڑا لوک اپنی خواہشات نا روکیں ۔اپنا من نا ماریں۔ اپنی آرزوہاں تے تمناں نا ریزہ ریزہ کردیں ۔توں ہی اُنہاں گی خواہشات نا اپنی نظر کرم و عنایت تیں پورو کرے۔ توں ہی دلاں تے ذہناں مانہہ ایمان وایقان گی حدت پاوے۔ توں ہی اُنہاں گا دلاں نا مطمئن تے پُر سکون رکھے۔یا رحمٰن ورحیم توں میرا ور وی اپنا کرم گی بارش برسا۔

مناں مغفرت مانہہ لے لے۔ ہوں عاجز بندو وی تیری عنایت و بخشش گو محتاج ہاں۔  اگر ہوں اپناں گناہواں گی وجہ تیں کسے چیز گو حق نہیں رکھتو ۔فر وی تیری رحمت تے لُطف و عنایت گو طلبگار ہاں۔ توں میرا ور رحیم فرما۔

کتاب: اسلامی کہانی،  مصنف: پروفیسر خالد پرویز،  گوجری ترجمو: محمد سلیم گجر کولی

ماں اپنی ٹھنڈی چھاں سوہنی، حق نواز چوہدری، گوجری شاعر

حق نواز چوہدری، گوجری شاعر

ماں اپنی ٹھنڈی چھاں سوہنی

م:  

ماں اپنی ٹھنڈی چھاں سوہنی،   باپ سائے سر گو مہربان سوہنو

عزت غیرت ہے بہن نال بندیا،  بنے بانھ اپنی هووے پہائی جان سوہنو

ٹھنڈ اکھاں گی بیوی اولاد دوئے،   وچ قرآن گے یوه بیان سوہنو

نواز باغ گا ہیں پھل سارا، پهل کنی کنی اک گلدان سوہنو

حق نواز چوہدری

گل تیری ڈاهڈیں یاد مناں، حق نواز چوہدری، گوجری شاعر

حق نواز چوہدری، گوجری شاعر

 گل تیری ڈاهڈیں یادمناں

گ : گل تیری ڈاهڈیں یادمناں، هاسا مخول کیا هم سخن هوگے

تیراباجھ یاراپچھے حال کوئے نہ،هوؤ صاف کهلو انجمن هو گے

سال وصل گا دسیا اک گھڑی، ہجرگھڑی گزریں سال سن هوگے

ایسوروگ لگو نیں ہوش کوئے، نواز گھپ نهیرو دینھہ چن ھوگے

حق نواز چوہدری

لِیا تیں پہلیوں، ابرار حسین گوجر، گوجری مترجم

ابرار حسین گوجر، گوجری مترجم

لِیا تیں پہلیوں

انگریزی غو مقولو ہے کہ "ہوؤں دیاں تاں ہی ہوؤں لیاں"

In giving that we receive

دنیا بنایا آلا نیں دنیا غو یو قانون بنایو ہے کہ" اِت جیہڑو دئیے غو اُوئی لئیے غو"۔ جس کول دتا واسطے کوئی ناں وے اُو لِیا غو خیال وی کَڈ شوڑے۔

دنیا وچ مہارے چوئیں پاسیں خدا نیں انتہائی مکمل حالت وچ یو قانون ترتیب دِتو وُہ ہے۔ اِت ہر چیز ناں اپنڑوں وجود قائم رکھیا واسطے دوآں کولوں کوئی ناں کوئی لینڑوں پے۔ پر ہر چیز اس اصول اپر چلے کہ جِتنوں لیے اس تیں زیادے واپس کریا غی کوشش کرے۔

بوٹا غی مثال لیو، بوٹو زِمیں تیں معدنیات تے پانڑیں لئیے، ہوا تیں نائٹروجن لئیے، سورج تیں حرارت لئیے، اِس طرے پوری کائینات کولوں اپنڑیں غذا لے غے اُو اپنڑاں کمال تک پہنچ یائے۔ پر اس تیں بعد اُو کے کرے؟ اُس تیں بعد اسغو سارو وجود دوآں واسطے وقف ہو یائے۔ اُو دوآں ناں سایو دئیے، لکڑی دئیے، پھُل پھَل دئیے۔ اُوس غی  ساری  حیاتی دیتاں ہی لنگ یائے تے دیتاں دیتاں ہی اُو مُک یائے۔

یوہی حال کائینات غی ہر اک چیز غو ہے۔ ہر اک چیز دوآں ناں دِتا وچ تے انہاں ناں نفعو پہنچایا وچ مصروف ہے۔ سورج، دریا، پہاڑ، ہوا ہر چیز دوآں ناں نفعو پہنچایا وچ لگی وی ہے۔ کائینات غو دین نفعو دینڑوں ہے نہ کہ حقوق غو واویلو کرنوں۔

اس دنیا وچ صرف اک ہی مخلوق ہے جیہڑی دِتا بغیر لینڑوں چاہے، اُو ہے انسان۔ انسان اک پاسوں دوآں ناں لُٹے ، اُو دوآں ناں دِتا بغیر اُناں کولوں لینڑوں چاہے، انسان نفع بخش بنڑیا بغیر نفع خور بَننوں چاہے۔

انسان غی یا فطرت خدا غی اسکیم تیں خلاف ہے، یا کائنات غا عام مزاج نالوں ہَٹ غے ہے۔ یُو تضاد دَسے کہ اِنہاں لوکاں واسطے موجودہ دنیا وچ کامیابی مقدر نیں۔ اِس دنیا وچ کامیابی صرف انہاں لوکاں ناں لَبھ سکے جیہڑا  اِس وسیع کائنات نال اپنڑاں آپ ناں ہم رنگ کر لیں۔ جیہڑا دِتا آلی اس دنیا وچ خود وی دِتا آلا بنڑں یاہیں،  ناں کہ دِتا آلی دنیا وچ صرف لِیا آلا ویں۔

کتاب: راز حیات، مصنف: مولانا وحید الدین خاں، گوجری مترجم: ابرار حسین گوجر

بوٹو، ابرار حسین گوجر، گوجری مترجم

ابرار حسین گوجر، گوجری مترجم

بوٹو

بوٹا غو اک حصو تنو وے تے دوؤ حصو  جَڑ ویں۔ دَسیں کہ بوٹا غو جتنوں حصو اوپر وے تقریبا اتنوں حصو ہی زِمیں  وچ جڑاں غی صورت پھیلیو  وُہ وے۔ بوٹو زِمیں اوپر اسے ویلا تک  اپنڑوں اک حصو ہرو بھرو رکھ سکے جس ویلا تک  او اپنڑاں دوآ حصہ ناں زِمیں اندِر  دفن کریا واسطے تیار وے غو۔  بوٹا غو یو نمونوں انسانی زندگی واسطے خدا غو سبق ہے۔ اس تیں پتو لگے کہ زندگی بنڑایا واسطے تے اس غا  استحکام واسطے لوکاں ناں کے کرنوں چاہی غو ہے۔

اک مغربی مفکر نیں لخیو ہے کہ:

Root downward – fruit upward. That is the protocol. The rose comes to perfect combination of colour, line and aroma atop a tail stem. Its perfection is achieved, however, because first a root went down into the homely matrix of the common earth. Those who till the on gathering the fruit that it has been easy to forget the cultivation of the root. We cannot really prosper and have plenty without first rooting in a life of shining. The born of plenty does not stay full unless first there is rooting in sharing. 

جڑ تھَلے تے پھل اوپر، یو خدائی اصول ہے۔ گلاب غو پھُل رنگ تے خوشبو غو سوہنڑوں مجموعو ہے، جیہڑو اک تنا غے اوپر لگے۔ پر پھُل کھِلیا  تک غو عمل دیخو  کہ پہلیوں اک جڑ مِٹی غے اندر جائے، جیہڑا  لوک کھیتی باڑی کریں اُو اس اصول تیں واقف ایں۔ پر ہوؤناں پھلاں وچ اتنی دلچسپی ہے کہ ہوؤں پھُل تے حاصل کرنوں چاہاں پر جڑ لایا غے پاسے دھیان نیں دیتا۔ ہوؤں سچ مُچ غی ترقی تے خوشحالی اس ویلا تک نیں حاصل کر سکتا جس ویلا وک ہوؤں مشترک زندگی وچ اپنڑیں جڑ نہ داخل کراں ۔ مکمل خوش حالی مشترک  زندگی  وچ جڑ داخل کیا بغیر ممکن نیں۔

بوٹو زِمیں تیں اوپر کھڑو وے۔ پر او زمیں غے اندر اپنڑیں جڑ پھیلاتو رہے۔ او تھلا تیں اُپھراں  غو سفر طے کرے ناں کہ اپروں  بُنڑاں غو۔ بوٹو قدرت غی طرفوں استاد ہے جیہڑو یو  انسان ناں یو سبق دئیے کہ "اس دنیا وچ داخلی ترقی تیں بغیر خارجی ترقی ممکن نیں"

کتاب: راز حیات، مصنف: مولانا وحید الدین خاں، گوجری مترجم: ابرار حسین گوجر

زندگی غی قوت، ابرار حسین گوجر، گوجری مترجم

ابرار حسین گوجر، گوجری مترجم

زندگی غی قوت

گھر غے بیہڑے اک بیل اُگی وی تھی۔ مکانڑں غی مرمت ہوئی تے بیل ملبہ وچ دبی غئی۔ بیہڑا غی صفائی کرواتاں مالک نیں بیل کپوا شوڑی تے کھودائی کروا غے دورتک اس غیں جڑ وی کڈہا  شوڑیں۔ اس تیں بعد پورا بیہڑا وچ اِٹاں غی سولنگ کر غے فرش باء شوڑیو۔

تھوڑا عرصہ تیں بعد بیل آلی جاء کول اک ہور کم ہوؤ۔ اُتوں اِٹ تھوڑی  اُبِر آئیں۔ اس طرح لگے تھو کہ کسے نیں ہُندغے انہاں ناں پَٹ شوڑیو ہے۔ کوئی بولیو کہ یو کم چوہاں غو ہے تے کسے نیں کوئی ہور قیاس کیو۔  پر جس ویلے اِٹ اُتوں ہٹائیں تے پتو لگو کہ بیل غو پودو اُت مُڑی وی شکل وچ موجود ہے۔ بیل غیں جڑ زمین غے اندر رہ غئیں تھیں۔ او بدتاں بدتاں اِٹاں تک پہنچیں تے ہونڑں اوپر آیا واسطے زور ماریں تھیں۔

" ایہہ پتیں تے کونپل جنہاں ناں ہتھ وچ مسلئیو یائے تے آٹو ہو یائیں، اِنہاں غے اندر اتنی طاقت ہے کہ ایہہ اِٹاں غو فرش تروڑ غے اپر آ یاہیں" مالک مکان نیں کیہو "ہوں انہاں غی راہ وچ نیں آتو۔ جے کدے یاء بیل میرے کولوں دوارے زندگی غو حق منگے  تے ہوں اسناں یو حق دیوں غو"۔  مالک مکان نیں دو چار اِٹ پَٹ غے بیل واسطے جاء بنائی۔ اک سال بعد ٹھیک اسے جاء تقریبا پندرہ فٹ اُچی بیل کھَلتی وی تھی جِت اسناں ختم کریا واسطے اس تیں اوپر اِٹ جوڑ غے پختہ فرش بنا شوڑیو تھو۔

پہاڑ اپنڑیں ساری وسعت تے عظمت غے باوجود اتنی طاقت نیں رکھتو کہ اک گیٹا ناں  اک جاء تیں دوئی جا کر سکے۔ پر نکا جیہا بوٹا وچ اتنو زور ہے کہ او پتھر غا فرش ناں اک پاسے کر غے باہر آ رہے۔ اتنی طاقت اس غے اندر کتِوں آئی ہے۔ اس طاقت غی بنیاد فطرت غی واہ قوت ہے جسناں "زندگی" کہیں۔ زندگی کائنات غی حیرت انگیز حقیقت ہے۔ زندگی اک ایسی طاقت ہے جسناں کوئی دبا نیں سکتو۔ اسناں کوئی ختم نیں کر سکتو۔ اسناں پھَلیا  پھُلیا  غا حق تیں کوئی محروم نیں کر سکتو۔

زندگی ایسی قوت ہے جیہڑی دنیا وچ اپنڑوں حق لے غے چھوڑے۔ جس ویلے زندگی غیں جَڑ تک کَڈ شوڑیں یائیں فئیر وی واہ اپنڑوں وجود باقی رکھے تے موقعو ملتاں ہی دوبارہ ظاہر ہو یائے۔ جس ویلے دیخیا آلی اکھ یو یقین کر لئیے کہ زندگی غو خاتموں ہو غئیو ہے۔ اسے ویلے  خاص اُسے جاء تیں واہ اپنڑوں سِر کَڈ ے جِتوں اُس غو خاتموں کیو غئیو تھو۔

کتاب: راز حیات، مصنف: مولانا وحید الدین خاں، گوجری مترجم: ابرار حسین گوجر

قدرت غی مثال، ابرار حسین گوجر، گوجری مترجم

ابرار حسین گوجر، گوجری مترجم

قدرت غی مثال

شکاریات غا اک ماہر نیں لخیو ہے کہ "شیر عام طور اوپر اس ویلے آدم خورہو یائے جس ویلے بڑھاپا غی وجہ تیں او وحشی جانوراں غو شکار نیں کر سکتو۔ پر 10 وچوں 9 آدم خور شیر او ویں جنہاں ناں انکہڑ شکاری غلطی نال زخمی کر شوڑیں"  (ٹائمز آف انڈیا 21 مئی 1984):

The big cats turn into man-eaters often when they are too old to hunt and trap wild animals. But nine times of ten, they do so because a poacher has wounded them.

شیر اپنڑیں فطرت غا اعتبار نال آدم خور نیں۔ پر او ساراں جانوروں وچوں زیادہ "دشمن خور" ہے۔ شیر جسناں اپنڑوں دشمن سمجھ لئیے اسناں کسے حال وچ وی نیں بخشتو۔ عام طور اوپر شیر کسے انسان ناں دیختاں ہی پاسو مار یائے۔ پر او شکاری جنہاں کول چنگا ہتھیار ناں ویں یا او اناڑی پن نال شیر اوپر فائر کرغے اسناں ماریا غے بجائے زخمی کر شوڑیں۔ اے جیہا زخمی شیر ہی آدمی ناں اپنڑوں دشمن سمجھ لیں تے آدم خور ہو یائیں۔ ایہہ جس ویلے وی کسے انسان ناں دیخیں تے اسناں ختم کیا بغیر نیں رہتا۔

یو زندگی غو اک قانون ہے۔  یو قانون  جسطرح شیر تے انسان واسطے ٹھیک ہے اسے طرح انسان تے انسان واسطے وی یوہی قانون لاگو وے۔  اک آدمی غو معاملو وے یا اک قوم غو ، دواں حالتاں وچ دنیا غو یوہی اصول ہے کہ جس دشمن ناں تووں مار نیں سکتا  اسناں زخمی کریا تیں وی بچو کیوں جے زخمی دشمن تھارے واسطے زیادہ خطرناک ہے۔

اک بندو تھارو دشمن ہےتے تووں پوری تیاری تیں بغیر  جے کدے اس اوپر وار کرو غا  تے تھارو یو عمل تھارے واسطے اپنڑیں ہتھیں اپنڑیں کوور(قبر) خود   کھونڑیا غے برابر ہے۔  اس قسم غا کماں وچ بے صبری تیں علاوہ ہور کوئی گل نیں ہوتی۔ جنہاں لوکاں غے اندر یا صلاحیت نیں ہوتی کہ او سوچ سمجھ غے کوئی منصوبو بنائیں تے خاموش جدوجہد غے نال اپنڑاں آپ ناں مضبوط قدم چایاء غے قابل بنائیں ایہی او لوگ ہیں جیہڑا دشمن اوپر سطحی وار کر غے اسناں ہور زیادہ دشمن بنا لیں۔ تے بعد وچ شکایتاں غا امبھار لا شوڑیں۔ حالاں کہ اس دنیا وچ جھوٹاں کماں غی کوئی قیمت نیں تے ناں جھوٹیاں شکایتاں غی کسے ناں کوئی پروا ہے۔

کتاب: راز حیات، مصنف: مولانا وحید الدین خاں، گوجری مترجم: ابرار حسین گوجر

سنبھل غے چلو، ابرار حسین گوجر، گوجری مترجم

ابرار حسین گوجر، گوجری مترجم

سنبھل غے چلو

چھوٹا جانوراں ناں جے کدے ندی پار کرنی وے تے اُو پانڑیں وچ تیزی نال چل غے نکل یائیں۔  پر ہاتھی جس ویلے ندی پار کرے تے اُو تیز چلیا غے بجائے ہر قدم اوپر رُک رُک غے چلے۔ اُو ہر قدم بہت احتیاط نال رکھ غے ندی پار کرے۔  اس فرق غی وجہ یا ہے کہ لوہکا جانوراں ناں کوئی خطرو نیں ہوتو کہ پانڑیں تیں تَھلے مِٹی نرم ہے یا سخت ، انہاں غو ہلکو پُھلکو جسم آسانی  نال لنگ یاہے۔  پر ہاتھی غو جسم بہت بڑو تے وزنی وے ۔ پہاری جسم غی وجہ تیں اسناں یو خطرو وے کہ جے کدے پانڑیں تیں تھلے مِٹی نرم ہوئی تے اس غو پیر اس وچ پھس یاہے غو، تے اس واسطے مشکل ہو یاہے غی۔ یاہی وجہ ہے کہ ہاتھی جس ویلا توڑی دیخ ناں لیئے کہ پانڑیں تیں تھلے مِٹی مضبوط ہے اُو قدم اگے نیں بڑھاتو۔ دوئی گل کہ ہر قدم اوپر اُو اپنڑوں پورو  وزن نیں باہتو بلکہ ہلکو قدم رکھ غے پہلیوں اُو نرمی تے سختی ناں دیخے فئیر جے کدے زمین سخت وے تے تاں اُو اپنڑوں پورو بوجھ باء غے اگے لنگے۔

یو طریقو ہاتھی ناں کس نیں سکھایو ہے؟  جواب ہے اللہ نیں۔  اس غو مطلب ہے کہ ہاتھی غا اس طریقہ ناں خدائی تائید  ہے۔ اس غو مطلب یو ہے کہ جے کدے راہ وچ کوئی خطرو وے تے تاں اس طرح نہ ٹریو جائے جس طرح  بے خطر رستاں اُوپر آدمی ٹُرے بلکہ پر قدم سمال سمال غے بائے، "زمین" غی سختی غو اندازو کر غے اگے لنگے۔

بندہ ناں اللہ نیں ہاتھی کولوں زیادے عقل دتی ہے۔ جِت بارود غو ذخیرو وے اُت اُو دیا سلائی نیں بالتو۔ جس ٹرین وچ پٹرول غا ڈبہ لگا وا ویں ، اس غو ڈرائیور بے احتیاطی نال شنٹنگ نیں کرتو۔ پر اِسے اصول ناں لوک سماجی زندگی وچ پھُل یاہیں تے اُو طرح طرح غا حالات پیدا کرتا رہیں۔ سماج غے وچ کِتے "کچڑ" وے تے کِتے  "پٹرول"، کِتے   "کنڈا" ویں تے کِتے  " کھڈا"۔  عقل مند اُو ہے جیہڑو اس قسم غا سماجی مسلاں تیں کنی کترا غے نِکل  یائے نہ کہ انہاں وچ الجھ غے اپنڑیں راہ کھوٹی کرے۔

جس آدمی غے سامنڑیں کوئی مقصد وے اُو راہ غا مسلاں وچ نیں الجھتو کیونکہ اُو جانڑے کہ انہاں مسلاں وچ پے غے اُو اپنڑاں مقصد تیں دور ہو یائے غو۔ بامقصد آدمی غی نظِر سجے کبھے نیں ہوتی بلکہ سدھی وے۔ اُو صرف اپنڑیں منزل دَر دیخے ناں کہ وقتی بے مقصد کاروائیاں دَر ، اُو حقیقت غی نسبت نال چیزاں ناں دیخے ناں کہ ذاتی خواہشاں غی نسبت نال۔

کتاب: راز حیات، مصنف: مولانا وحید الدین خاں، گوجری مترجم: ابرار حسین گوجر

دوجو حصو: اِک بھوت، انگریزی کہانی کو گوجری ترجمعو: Brave little tailor بہادر نکو درزی، مترجم: محمد بشیر کھٹانہ

محمد بشیر کھٹانہ، گوجری مترجم

دوجو حصو: اِک بھوت

انگریزی کہانی کو گوجری ترجمعو:

Brave little tailor

بہادر نکو درزی

دیو نکا درزی نا نال لے کے اُت بڑی نڑی پڑھیں تھیں اُنہ در آ گیو،  ات اک ہور دیو وی تھو جہڑو اگ اپر سالم پیڈھ پکاوے تھو، دیو نے درزی نہ ہیر کے کہیو توں کھاہے کو۔
درزی نے سوچیو میرو نصیب اچھو ہے، سُکی وی روٹی تے جام کولوں ماس مچ چنگو ہے۔
رات کو کھانو کھاؤن توں بعد پہلا دیو نے درزی نا سوؤن جُگی منجی دسی جہڑی پڑی ہیٹھ کہلی وی تھی فر درزی نا کہیو ھون توں ات سکون نال سو سکے۔
منجی نکا درزی واسطے مچ بڑی تھی وہ چپ چپیتو اٹھیو تے زمی اپر سو گیو، ادھی رات نا دیو مڑ آیو اس کا ہتھ مانہ باری تھی، اس نے باری نال منجی اپر سٹ ماری تے منجی اک ہی وار مانہ ٹٹ گئی، یو نکو آدمی مر گیو دیو نے کہیو۔
دوجے دیہاڑے سُبیل ہی دوہے دیو اُٹھ گیا، اک کہوں لگو ہوں پکھو ہاں آو بن در چلاں کھاؤن واسطے کہج لے کے آواں، انکی کہیڑھ نال نکو درزی آٹھ گیو تے او وی انکے کاہڈ ہو گیو۔
صبح بخیر درزی نے ہس کے کہیو، دیو سوچیں تھا درزی مر گیو ہے، او بھوت، او بھوت، چیخ مارتا نس گیا۔
بادشاہ کا دربار مانہ،
نکو درزی دیس مانہ ٹرتو پھرتو بادشاہ کا محل کول آ گیو، درزی مچ تھکیو وی تھو محل کے بہڑے کہا اپر سو گیو، لوکاں نے اس نا سوتا وا نا دیکھیو تے اسکا پٹہ اپر، اک ہی سٹ مانہ ست، لکھیو وی دیکھیو، انہاں نے خیال کیو یوہ تے کوئے مچ بہادر سپاہی ہے، چلاں بادشاہ نا دساں او اس نا ڈھک لیے کو۔
میں سنیو ہے توں مچ بہادر ہے، بادشاہ نے کہیو، درزی نے جواب دتو اس واسطے تے ہوں ات ایو ہاں، فر اپنا پٹا در اشارو کیو ہوں، اک ہی سٹ مانہ ست مار سکوں، خیر بادشاہ نت اسنا اپنی فوج کو سربراہ بنا دتو۔
سپاہی اس کولوں خوش نی تھا وے اس کولوں ڈریں تھا، کہج ہوے یو اک ہی سٹ مانہ ست مارے کو، سپاہی بادشاہ کول گیا، جناب ہم نا اس جنا کولوں ڈر لگے، اگر یو ات رہیو تے فر ہم ات نی رہساں، بادشاہ وی ڈر گیو تے دل ما سوچیو ہوں اس نا اتون نی چلا سکتو یو تے بڑو زور آور ہے منا وی مار سکے، فر اسکا دماغ مانہ اک سبیل آئی۔
منا تری مدد کی لوڑ ہے، بادشاہ نے درزی نہ کہیو، بن مانہ دو دیو ہیں جہڑا مرا لوکاں نا لٹیں تے کہراں نا ساڑیں، مرا سپاہی انہاں نا نی روک سکتا، توں انہاں نا مار کے مہاری جان چھڑا سکے، اگر توں چاہے تے اسکے بدلیہوں تنا ادھی سلطنت دیہوں کو تے میری اک ہی دیہی ہے توں اس نال بیاہ بھی کر سکے۔
ادھی سلطنت تے خوبصورت شہزادی نال بیاہ، درزی نے سوچیو تے ہس کے اپنا پٹہ در شارو کیو، ہوں، اک ہی سٹ مانہ ست مار سکوں، درزی نے بادشاہ نا کہیو ان دوہاں کی مرن کی خبر چہب ہی تنا مل جا ہے کی۔
بادشاہ نے کہیو مرا سو سپاہی ترا نال چلیں کا، درزی نے قہقو مار کے کہیو منا نی لوڑ۔
دیوہاں کوقتل
نکو درزی تے سو سپاہی محل توں روانہ ہو گیا، بہلا ہی وے بن مانہ پہچ گیا، نکا درزی نے سپاہیاں نا کہہو تم اتے انتظار کرو۔ درزی دوڑ کے بن مانہ گیو تے دوہاں دیو نا چہب ہی لوڑ لیا، جہڑا بوٹا ہیٹھ ستا وی تھا، درزی نے گیٹیاں نال اپنو چنتو پہر لیو، فر بوٹا اپر چڑھ کے اک ڈالی پر بیس گیوتے اک گیٹی لے کے انہاں بچوں اک دہو نا ماری، توں منا مارے دیو نے دوجا نا کہیو، میں تنا نی ماریو وے فر سو گیا، درزی اک ہور گیٹی دوجا اپر سٹی. دوجا دیو نے لہر نال کہیو ھون تیں منا ماریو ہے میں کہج نی کیو پہلا دیو نے کہہو، ہاں تیں ماریو ہے، نہ میں نی ماریو، خیر وے بوہستاں بوہستاں ہُٹ گیا تے فر لماں ہو گیا، نکا درزی نے اپنا چنتا بچوں اک بڑی گیٹی چن کے پہلا دیو اپر ماری تے دیو چھال مار کے اُٹھ گیو، توں کہلوں چاہے، دیو نے دوجا نا بوٹا در دھکو دتودوجا نے مڑ کے اس نہ دھکو دتواور کُہلن پے گیا۔
انہاں نے بوٹا جڑہوں پٹ کے ایکن دوجا نا مارنو شروع کر دتو، وے چہر تک ایکن دوجا نا مارتا رہیا تے اخیرزمی اپر چہڑھ گیا تے اتے مر گیا۔
درزی نے تلوار کڈھ کے انہاں کا جسم کا ٹکڑا کیا تیفر مڑ کے سپاہیاں در گیو۔دوہے دیو میں مار چھوڑیہا ہیں، انہاں نے بوٹا اکھیڑ کے منا مارن کی کوشش کی تھی پو وے مرے نہڑے بہی نی آ سکیا اور نہ ہی منا مار سکیا کیونکہ ہوں، اک ہی سٹ مانہ ست مار سکوں، سپاہی بن در ٹرہیا تے ات جا کے دیکھیودوہے دیو مواہا واہ زمی اپر پیا وی تھا۔ وے مڑ کے محل مانہ آیا تے بادشاہ نا دسیو۔ نکا درزی نے بادشاہ نا اپنو وعدو یاد دلایو تے کہیو، مری ادھی سلطنت وی دے تے شہزادی نال بیاہ وی کرا۔ 

۔۔۔۔۔۔جاری۔۔۔۔۔۔

بچاں کی انگریزی کہانی کو گوجری ترجمعو۔

مترجم: محمد بشیر کھٹانہ

قدرت غو سبق، ابرار حسین گوجر، گوجری مترجم

ابرار حسین گوجر، گوجری مترجم

قدرت غو سبق

اک آدمی نیں اپنڑوں تجربو لخیو کہ اک ماہی گیر نیں اسناں اک وار دسیو ہے کہ کیکڑا غی ٹوکری اوپر کسے ناں کوئی ڈھکن رکھیا غی لوڑ نیں ۔ کیوں جے ، جے کدے کوئی کیکڑو ٹوکری غا کنارہ تیں باہر نکلنو چاہے تے باقی کیکڑا اُت پہنچ یائیں تے اُس ناں واپس ٹوکری وچ تریک لیں۔

A fisherman once told me that one doesn’t need a cover for a crab basket. If one of the crabs starts climbing up the side of the basket, the others will reach up and pull it back down.

Charles Allen, in The Miracle of Love.

کیکڑا غی یا فطرت لازمی گل ہے خدا نیں بنائی ہے۔ دوسرا لفظاں وچ کیکڑا غو یو طریقو خدائی طریقو ہے۔ کیکڑا غی مثال تیں خدا بندہ ناں یا گل دسے کہ انہاں ناں اپنڑٰیں اجتماعی زندگی کس طرح گزارنی چاہی غی ہے۔

اجتماعی زندگی وچ اتحاد غی بے حد اہمیت ہے۔ تے اتحاد پیدا کریا غی سوہنڑیں مثال یاہی ہے جیہڑی کیکڑا غی دنیا وچ خدا نیں قائم کر رکھی ہے۔ کسے انسانی مجموعہ غا افراد ناں اتنوں باشعور ہونڑوں چاہی غو ہے کہ جے کدے انہاں وچوں کوئی بندو ذہنی انحراف غو شکار ہو یائے تے اپنڑاں مجموعاں نالوں الگ ہونڑوں چاہے تے اس مجموعاں غا باقی لوک اسناں پغڑ غے دوبارہ اندر چھِک لیں۔ "ٹوکری" آلا لوک اپنڑاں کسے بندہ ناں ٹوکری تیں باہر ناں جاہنڑں دیں۔

اسلامی تاریخ وچ اس غی اک شاندار مثال حضرت سعد بن عبادہ انصاری غی ہے۔ رسول اللہﷺ غی وفات تیں بعد خلافت غا مسئلہ اوپر انہاں غے اندِر انحراف پیدا ہواؤ۔ زیادہ تر صحابہ اس گل اوپر متفق تھا کہ خلیفو قبیلہ قریش غا کسے بندہ ناں ہونڑوں چاہی غو ہے۔ پر سعد بن عبادہ غا ذہن وچ یا گل آئی کہ خلیفو انصار وچوں ہونڑوں چاہی غو ہے یا فئیر د و خلیفہ بنایا جائیں۔ ہوؤناں تاریخ دَسے کہ سعد بن عبادہ غا قبیلہ غا سارا لوک اپنڑاں سردار غی راہ وچ رکاوٹ بن غیا۔ انہیں سعد بن عبادہ ناں چھِک غے دوبارہ "ٹوکری"  وچ باء لیو۔  تے انہاں ناں ٹوکری تیں باہر نیں جائنڑں دِتو۔

کتاب: راز حیات، مصنف: مولانا وحید الدین خاں، گوجری مترجم: ابرار حسین گوجر

امکان کدے ختم نیں ہوتو، ابرار حسین گوجر، گوجری مترجم

ابرار حسین گوجر، گوجری مترجم

امکان کدے ختم نیں ہوتو

مغربی پہاڑیاں اوپروں دیہیں(سورج) ڈبِن نغو تھو۔ آفتابی گُولو اَدھو پہاڑی تیں اُولے ہو غئیو تھو  تے ادھو اجے سامنڑیں نظِر آئے تھو۔ تھوڑی دیر بعد دیہیں پورا غو پورو پہاڑی غے پچھے ڈُب غئیو۔

ہونڑں چوہیں پاسیں نیہرو ہو غئیو۔ دیہیں آستے  آستے اپنڑیں لو بٹھلیارتو جائے تھو۔ سامنڑیں یو نظِر آئے تھو کہ بلیئر ہی نیہروپے یائے غو۔ پر اُسے ویلے جیلے دیہیں غی لُو ختم ہویا آلی تھی آسمان اُپر دوجا  پاسا تیں ایک ہور لویر لگی۔ یُو بارویں غو چَن تھو جیہڑو دیہیں غا اُہلے ہویا نال ہی اس غا سامنڑاں تیں چمکِنڑں لغ  پئیو۔  تے کجھ دیر بعد پوری طرح روشن ہو غئیو۔  سورج غی روشنی ختم ہواں واں اِچیور تھوڑی ہی دیر ہوئی تھی کہ اک نویں لُو نیں ماحول اوپِر قبضو کر لیو۔

میں اپنڑاں دل وچ سوچیو "یُو قدرت غو اِشارو ہے" کہ اک امکان غا ختم ہوتاں ہی نوؤں امکان سامنڑیں آ یائے۔ دیہیں ڈُبو تے دنیا نیں چَن نال اپنڑیں بزم روشن کر لی۔

اسے طرح افراد تے قوماں واسطے وی اُبھریا غا امکانات کدے ختم نیں ہوتا۔ ویلو جے کدے کسے ناں پِچھے چھوڑ یائے تاں  خدا غی اس دنیا وچ اس واسطے مایوس ہویا غو سوال ہی نیں پیدا ہوتو۔ اُو نواں موقع لوڑ غے فئیر دنیا غی دوڑ وچ شامل ہو سکے۔ ضرورت صرف اس گل غی ہے کہ آدمی دانشمندی غو ثبوت دئیے تے مسلسل جدوجہد کرتو رہے۔ 

یا دنیا خدا نیں عجیب امکانات نال بنائی ہے۔ اِت مادو فنا ہو غے توانائی بن یائے۔ نیہرا غے اندروں لو غی لویر نکل آئے۔ اک کوٹھو جے کدے ٹھہ پے تے دوآ مکان غی تعمیر واسطے جاء خالی ہو یائے۔ یوہی معاملو انسانی زندگی غے نال ہے۔ اِت ہر ناکامی تیں کامیابی غو امکان پیدا وے۔ دو قوماں وچوں اک جے اَگے پے یائے اور دوسری پچھے رہ یائے تے گل اِے ختم نیں ہوتی بلکہ اس تیں بعد اک ہور عمل شروع ہو یائے۔ اگے نکلیاء آلی قوم غے اندِر عیش پرستی تے سہولت پسندی پیدا ہو  یائے۔ دوئے پاسے پچھے رہیا آلی قوم وچ محنت تے جدوجہد غو اک نواؤں جزبو پیدا ہو یائے۔

اس غو مطلب یو ہے کہ خدا غی اس دنیا وچ کسے واسطے وی ہمت ہاریا یا مایوس ہویا غو کوئی سوال ہی نیں پیدا ہوتو۔  حالات پاویں کتنا ہی مشکل ویں، انہاں غے نیڑے تریڑے آدمی واسطے نویں کامیابی غو امکان موجود وے غو۔ بس آدمی غو کم یو ہے کہ اُو اِس امکان ناں سیانڑے تے اسناں استعمال کر غے اپنڑی ہاری وی بازی جِت یائے۔

کتاب: راز حیات، مصنف: مولانا وحید الدین خاں، گوجری مترجم: ابرار حسین گوجر

ماخیں غو سبق، ابرار حسین گوجر، گوجری مترجم

ابرار حسین گوجر، گوجری مترجم

ماخیں  غو سبق

مکھیاریں پھُلاں تیں جیہڑو  رس جمع کریں اُو سارا غو سارو  ماخیں نیں ہوتو۔  اس غو صرف تریو حصو ماخیں بنڑے۔ مکھیاریں اک پونڈ ماخیں واسطے 20 لقکھ پُھلاں غو رس چوسیں۔ اس واسطے مکھیاریں  تقریبا 30 لاکھ اڈاریں اُڈریں۔ اس درمیان اُو 50 ہزار میل تک پینڈو طے کریں۔ رس جس ویلے مطلوبہ مقدار تک جمع ہو یائے تے اس تیں بعد ماخیں بنایا غو کم شروع وے۔

ماخیں شروع وچ پانڑیں آروں پتلو وے۔ مکھیاریں  اپنڑاں پراں غا پنکھاں نال فالتو پانڑیں ناں خشک کریں۔ جس ویلے یو پانڑیں خشک ہو یائے تےباقی میٹھو سیال بچ یائے  جسناں مکھیں چوس لیں۔ مکھیاں غا منہ وچ ایسا غدود ویں جیہڑا اس میٹھا سیال مادہ ناں ماخیں وچ تبدیل کریں۔ ہونڑں مکھیاریں  اس تیار ماخیں ناں ماخیں غا چھتا وچ بنڑیا واہ مخصوص سوراخاں وچ بھر شوڑیں۔ اے  چھتا تے سو راخ دوئیں مکھیں موم غے نال پوری کاریگری نال بنائیں۔ مکھیاریں  ماخیں ناں انہاں سوراخاں وچ بھر غے "ڈبہ بند" غذا آروں اہتمام نال محفوظ کریں تانجے یو ماخیں انساناں غے کم آ سکے۔

اس طرح خاص اہتمام نال ماخیں تیار وےپر خدا یاء قدرت رکھے تھو کہ طلسماتی طور اوپر ماخیں خود بخود پیدا ہو یاتو یا پانڑیں آروں شہد غو چشموں زمیں تیں کَڈ شوڑتو۔ پَر اس نیں اسطرح  نیں کیو  ۔ خدا نیں ہر قسم غی قدرت غے باوجود ماخیں ناں اسباب غا اک مکمل نظام نال تیار کیو ہے تانجے انسان سبق سِکھے۔  اُو سمجھے کے خدا نیں دنیا غو نظام کس ڈھنگ اوپر بنایو ہے۔  تے کیہڑاں طریقاں اوپر عمل  کر غے تے کیہڑاں رستاں اوپر چل غے اک انسان کامیاب ہو سکے۔

مکھیاریں جس منصوبہ بندی نال کم کریں اسناں منصوبہ بند عمل کہیو جا سکے۔ یوہی اصول انساناں  واسطے وی ہے۔ انسان اسے ویلے  کوئی کامیابی حاصل کر سکے جس ویلے اُو منصوبہ بند  عمل غے نال اپنڑاں مقصد تک پہنچیا غی کوشش کرے غو۔  منظم تے منصوبہ بند عمل موجودہ دنیا وچ یقینی کامیابی حاصل کریا غو اکلو طریقو ہے۔ مکھیاری تے انسان دوآں واسطے۔

کتاب: راز حیات، مصنف: مولانا وحید الدین خاں، گوجری مترجم: ابرار حسین گوجر

کوئی ہور کرنوں ہے، ابرار حسین گوجر، گوجری مترجم

ابرار حسین گوجر، گوجری مترجم

کوئی ہور کرنوں ہے

اٹھارویں صدی وچ انگریزاں غی سرفروشی نیں ہندوستان ناں برطانیہ غی نو آبادی بنا شوڑیو، انہاں سرفروشاں وچ لارڈ رابرٹ  کلائیو  (1725 – 1774) غو ناں سرفہرست ہے۔1743ء وچ جس ویلے اس غی عمر 18 سال تھی ، اُو ایسٹ انڈیا کمپنی وچ اک کلرک غی حیثیت نال مدراس تیں آیو تھو۔ اس ویلے اس غی تنخواہ صرف پنج  (5) پونڈ سالانہ تھی۔ اے  پیسا اس غا خرچ تیں بہت گھٹ تھا۔ اسے وجہ تیں اُو قرضہ وچ ڈبیو رہ تھو۔ اُو  مایوسی تے جھنجھلاٹ وچ ساتھیاں تے افسراں نال لڑتو چغڑتو رہ تھو۔

اس تیں بعد اک حادثہ نیں اس غی زندگی غو رُخ ہی بدل  شوڑیو۔  ناکامیاں تیں مایوس ہو غے اس نیں اپنڑیں زندگی ناں ختم کریا واسطے اک روز بھریو وُہ پِستول لیو تے اسناں اپنڑاں سر اوپر رکھ غے لبلبی دبا شوڑی۔ پر اسناں سخت حیرت ہوئی کہ پستول نی چلیو۔ اس نیں  پستول کھول غے ڈیٹھوجیہڑوں گولیاں نال پریو وُہ تھو۔ اُو اپنڑاں ارادہ غی حد تک اپنڑاں آپ ناں مار یا غے باوجود اُو پہلیوں آرو زندہ تھو۔

یو بڑو عجیب واقعو تھو۔ رابرٹ  کلائیو  ناں اس واقعہ تیں بعد  اکو خیال آئیو کہ "خدا نیں لازمی اسناں کسے بڑا کم واسطے محفوظ رکھیو ہے"۔ ہونڑں اسنیں کلرکی چھوڑ دتی تے انگریزی فوج وچ بھرتی ہو غیو۔ اس ویلے انگریز تے فرانسیسی دوئے ہندوستان وچ اپنڑاں پیر جمایا غی کوشش کریں تھا۔ اس واسطے دوآں غے درمیان جنگ چھڑ غئی۔ اس جنگ وچ رابرٹ  کلائیو  نیں غیر معمولی صلاحیت تے بہادری غو ثبوت دتو۔ اس تیں بعد اس نیں ترقی کی تے اسناں انگریزی فوج وچ کمانڈر انچیف غی حیثیت لبھ غئی۔ جس کلائیو  نیں مایوس ہو غے اپنڑیں ہتھوں اپنڑیں اوپر گولی چلائی تھی اسناں اس تیں بعد یو مقام لبھو کہ اُو  برطانیہ غی تاریخ وچ ہندوستان غو پہلو فاتح  لخیو یائے۔

مہارے وچوں ہر شخص نال یو واقعیو پیش آئے کہ اُو کسے شدید خطرا تیں مُعجزاتی طور اوپر بچ یائے۔ پر بہت کم لوک وہیں جیہڑا  رابرٹ  کلائیو  آروں اس تیں کوئی سبق لیں۔ جیہڑا اسطرح غا واقعات تیں قدرت غو اشارو پڑھ لیں کہ ۔۔۔۔۔ اجے تھارو ویلو نیں آیو،  اِچور  توؤں دنیا وچ اپنڑاں حصہ غو کم کرنو ہے۔

ہر آدمی ناں دنیا وچ کم کریا غی اک مدت تے کجھ موقع دتا  غیا ایں۔ یا مدت تے اے موقع اس ویلا تک اس تیں نیں گھوسیا جاتا جس ویلا توڑی اللہ غو لخیو وُہ پورو ناں ہو یائے۔ جے کدے رات تیں بعد خدا توؤناں صبح غیں کرن دیخنڑیں نصیب کرے تے سمجھ یاؤ کہ اِچور تھارا عمل غا تہاڑا ہیں۔ جے کدے حادثات غی اس دنیا وچ توؤں اپنڑیں زندگی بچایا وچ کامیاب ہو  تے اس غو مطلب ہے کہ خدا غا منصوبہ غے مطابق توؤں اِچیور کوئی ہور کم کرنا ایں جیہڑا توؤں نیں کیا۔

کتاب: راز حیات، مصنف: مولانا وحید الدین خاں، گوجری مترجم: ابرار حسین گوجر

بے فائدہ مصروفیات، ابرار حسین گوجر، گوجری مترجم

ابرار حسین گوجر، گوجری مترجم

بے فائدہ مصروفیات

سالزنیٹسین (Alexander Solzhentsyn) اک روسی ناول نگار تھو۔ اس ناں روسی عوام غا دکھاں غو احساس ہواؤ تے اس نیں انہاں دکھاں ناں اپنڑیاں کہانڑیاں وچ تمثیلی روپ وچ ظاہر کرنوں شروع کر دتو۔ اس واسطے اُو روس غی اشتراکی حکومت غی اکھاں وچ ناپسندیدہ آدمی ہو غیو۔ اسے وجہ تیں اس نیں اپنڑوں  آبائی وطن چھوڑ غے امریکہ وچ پناہ چا لی۔ اُو امریکہ غی اک بستی (Vermont) وچ چُپ چمیتی زندگی گزاریں نغ پیئو تے اپنڑاں خیالات ناں کتابی صورت وچ مرتب کریا وچ مصروف ہو غیو۔

مئی 1982ء وچ سالزنیٹسین ناں امریکی حکومت غی طرفوں اک دعوت ناموں لبھو۔ اس غا اعزاز وچ وائٹ ہاؤس، واشنگٹن مانھ اک سرکاری تقریب غو اہتمام کیو غیو تھو، جس وچ دوآء بہت سارا معززین تیں علاوہ امریکی صدر نیں وی شریک ہونڑوں تھو۔ اس تیں علاوہ اس تقریب غے دوران امریکی صدر ریگن تے سالزنیٹسین غے درمیان 15 منٹ غی اک خصوصی ملاقات وی تھی۔

سالزنیٹسین نیں امریکی صدر غے ناں 3 مئی 1982 ء ناں ایک جوابی چھٹی لخی، جس وچ تقریب وچ شرکت تیں معذوری ظاہر کی۔ اس نیں لخیو کہ زندگی غا جیہڑا چند لمحہ رہ غیا  ہیں اُو اس گل غی اجازت نیں دیتا کہ ہوں رسمی ملاقاتاں وچ اپنڑوں ٹیم ضائع کروں۔

The life span at my disposal does not leave

 any time for symbolic encounters.

سالزنیٹسین غے سامنڑیں اک محدود مقصد تھو کہ روسی عوام غی دکھ بھری زندگی ناں ناول غا انداز وچ پیش کرنوں۔ اس کم نیں اس غا ٹیم اوپر اتنوں قبضو کر لیو کہ اس واسطے امریکی صدر غی دعوت ناں رد کریا تیں  سوائے  کوئی چارو نہ رہیو۔

آدمی غے سامنڑیں جے کدے کوئی واضح مقصد وے تے اس آدمی غو یوہی حال وے۔ پر جس ویلے آدمی غی زندگی مقصد تیں خالی ہو یاہے تے اس غی اپنڑیں نظر وچ وی اس غا ٹیم غی کوئی قدر نیں ہوتی۔ اُو اپنڑوں اندازو اپنڑیں نظر  غے بجائے دوآں غی نظر تیں کرنڑں نغ پے۔ اُو رسمی جلساں تے تقریباں مانھ رونڑک غو سامان بُنڑتو رہے۔  اس طراں بظاہر مصروف زندگی اپنڑاں انجام ناں پہنچ یائے کہ اُس کول سوائے زندگی غے ہور کوئی سرمایو نیں ہوتو۔

کتاب: راز حیات، مصنف: مولانا وحید الدین خاں، گوجری مترجم: ابرار حسین گوجر