نیلا تہاری، عبدالرشید چوہدری (تجزیو)

نیلا تہاری،  عبدالرشید چوہدری (تجزیو)

نیلا تہاری

عبدالرشید چوہدری

میرا جہیا بندہ کول کدے پلے کُجھ ہوئے تے اوہ سب کُجھ سٹ سٹا کے اپنڑی نویکلی کتاب چھاپے گو۔ جاوید سحر کول اردو تے گوجری مانھ چھاپنڑ واسطے مُچ کُجھ تھواوہ چاہتو تے نویکلاں ہی اردو تے گوجری رلا کے اپنڑی کتاب چھاپ لیتو۔ یاہ اس کی ماں بولی نال محبت ہے جس نے اسناں اس دور کا چُنڑام شاعراں کی غزل بٹھلیر کے چھاپنڑ دار لایوہے ۔اس نے خبرے کِن کِن جہدیاں نال کِنا کِنا پینڈا کچھ غے اس کم نا توڑ چاہڑیو ہوئے گو۔۔ نیلاتہاری غو ٹمنڑ سٹ لانڑ واسطے جاوید سحر نا خبرے کے کے قضیہ بھوگنا پیا ہویں گا۔  ارارپارغا نوواں پرانڑاں شاعراں غی غزلاں غی چھان چھٹ بھی کوئی سوکھلو کم نیں ۔ مہاری اک اوکھت یَہ وی ہے جے اِس پاسے نہ کائی ایسی تنظیم اس طاقت مانہہ ہےکہ واہ کِسے گو کلام چھاپ سکے تے نہ ہی اس کم واسطے سرکاری سرپرستی ہے۔ لے دے کے لکھاڑی نا سارو کُجھ اپنے پلے تیں ہی کرنو پووے۔اپروں ہم مفت براں کی یَہ کوشش وی ہوئے جے کتاب ایویں لبھ جائے۔ اس صورتحال وچ چوکھا سارا پیسہ خرچ کرکےسوہنڑی کتاب چھاپنی بڑا جگرا غو کم ہے جہڑو اِس جنڑاں نے پتو نیں کِسراں کرچھوڑیو ہے۔نیلاتہاری غو دہسن پسن دیکھ غے اندازو ہوجائے جے یَہ انگڑاں داروں وی چنگی ہووے گی۔

ہوں کل تیں اُراں نیلاتہاری لے غے بیٹھو ووہوں ور اجہاں توڑی اس کا دِسنڑپِسن تے کنڈ ورچموڑی وی آزاد نظم کا سحر تیں باہرنیں نکل سکیو۔نیلاتہاری کا لچھنڑاں بارے گل کرن کو دِل کرے تے سوچوں، جس طرح جاویدسحرتے نواں لکھنڑ آلا لکھیں اُسے طرح لکھوں یا نیڑے نیڑے رہوں اس طرح میری اس لکھت بچ دوئے طرح غو کچرتو ہتھائے گو۔گوجری زبان نا اردو غی طرحاں باقی زباناں غے نال نال ٹورن آلی گل بکھری ہے تے اس بارے میری رائے کائی نویں گل نیں۔ جہڑا میری صلاح نال اتفاق نیں رکھتا مناں ان گی صلاح غو احترام ہے۔میری یاہ اڑی نیں تے نہ ہی اڑواٹی نال کسے نا رنج کرن غی گل ہے۔ میری یاہ ہی صلاح ہے جہڑو جس طرح مرضی لکھے ور لکھے ضرور۔چنگامندا غو فیصلو آن آلو ویلو آپے کرے گو۔ ہچھا ہوں آزاد نظم کی گل کررہیوتھو "محبت خاب بنڑکے بُور کڈھے" کا سوہنڑہپ مانہہ ڈُب کے رہ گیو۔ گوجری ماں اتنی سوہنڑی آزاد نظم پہلی وار ڈٹھی تے دیکھتاں ہی دِل کھڑا بیٹھو۔کتاب کھولی تے اک ہور آزاد نظم اگے کھلی ڈِٹھی تے ہوں ٹورپہور ہو غے اس گی مہنڈیاں غا جال مانہہ ببُوا نالوں جا پھسیو تے اُتے رہ گیو؛

"چل کائی فِریاد گی تانی بُناں

ساہ کا تندو فِر کھنڈانواں خاب کی کھڈی اپر

خواہشاں کا الجھیا بُمل بُناں"

آزاد نظماں گی قید تیں سِرکھوہل کرغے ہوں تاولو تاولو جاوید سحر گی غزلاں دار دوڑیوتے اتے کو ہوکے رہ گیو۔جِت تک میں سُنڑیو ہے غزل عربی تیں فارسی اردو تے پنجابی تیں ہوتی وی گوجری تک مُچ چِرکی پہنچی ہے یاہ گوجری زبان کا پرانڑاں لکھاڑیاں کولوں نیں لنگھی۔ اس بیچاری نال میراجہیابھی چھیڑچھاڑکرتا رہیا ورمہاری نہ ہوسکی تے اسرائیل آثر، اقبال عظیم، ڈاکٹرصابرآفاقی، ڈاکٹررفیق انجم، مخلص وجدانی،اقبال عظیم، ریاض صابر تے جاوید سحر ہوراں کی ہوگئی۔ہوں سوچوں جے غزل کا ان شہنشاہاں غے باندے ہوں کاہناں اس نال جپھی لاکے ٹھٹھا کرواوں۔ جاویدسحرگی غزل دیکھ کے مِناں اک ہورگل لبھی جے اس نے غزل نا خیالی محبوبہ غا کدکاٹھ، تِل تِلک تے فرضی غم تیں رنجول ہون تیں باہرکڈھ غے حقیقت کی دنیا مانہہ پیر رکھن پر لادِتو ہے۔نیلا تہاری ماں جاویدسحر کی غزلاں آلا اگلاں ورقاں غی پرت سرت نال ہمناں اک بکھری گل لبھے، جس مانہہ سوچ تے فکرغی دعوت کے نال نال اپنی تہذیب(رہنڑسہنڑ) نا وی باندے کیوگیو ہے:-

"رات انگارنیں سام کےسُتی

سرگی ویلے گگ پھلورے

تے

دِل کو جاتک سخت اویڑو

دوڑے دوڑے اگ پھلورے

اتے فِر

کُڑی نا "نار" کہنو پنجابی شاعری وچ لبھے جاوید سحر نے گوجری مانہہ اس نا "اگ" مُچ سوہنڑی طرح برتیو ہے اس طرح اس نے گوجری نا اک نوو معاورو بھی دے دِتو ہے۔

اج غا انساناں غو یوہ سانجھو دُکھ ہے جے اس ویلے دنیا کول انصاف واسطےاپنڑو اپنڑو ترکھڑی بٹوہے۔اقوامِ متحدہ تیں لے کے گراں کا جرگویاں تک ساراں کو یوہ سانجھو رویوہے جس کی گل جاویدسحر نے کُجھ اس طرح کی ہے۔

"یار اگے یار کی لائی شکایت وی تے کے

پہلاں ہسیو، ہس کےکہیو، بل کرے او بل کرے"

یوہ ہی رویو دنیا مانہہ ناانصافی تے قتلام کی بڑی وجہ ہے تے جاوید سحر نے اس رویہ بارے بھی دنیا کا انھاں تے ڈوراں کا کناں پر ماری ہے:-

تہرتی ماں کا دُکھ مانہہ ہُدکے

حضرت بل تے ڈل کی گل

جاوید سحر نے معاشرہ مانہہ کھنڈی وی منافقت( دواژرگی) نا کِنی سوہنڑی طرح اکھراں کی لڑی مانہہ پرویوہے۔

اُس دشمن کو ہوں کے کرتو

سینے لا گیہ وار کرے تھو

جاویدسحرغی شاعری نا بین الاقوامی حالات موجب بھی دیکھن کی لوڑ ہے جے اس نے دنیا کا ٹھیکیداراں نا اندروں جھونڑیوہے۔جاوید سحر کو حدف مہاری سرحداں تیں دور پراں وی ہے تے نیڑے تیڑے بھی۔حدف جِت وی ہوئے اس نا تک غے نشانولانڑکی جاوید سحر نا بڑی سوہنڑی اٹکل ہے تے اس "چاندماری" نال وی گوجری ادب ماںہہ مُچ سوہنڑو باہدو ہوو ہے۔

موجودہ دور کی سب تیں بڑی بیماری ناانصافی تے طبقاتی نظام ہے جس کی وجہ نال دنیا کا کئی ملکاں مانہہ کُتا تے انساناں کا بچا اکن ہی کچرہ کنڈی بچوں بہیا ٹوڑا لوڑلوڑ کے کھانڑ پر مجبورہیں۔تریجی دنیا پرخاصاں کی حکمرانی ہے جہڑا بُکھ ،غربت تے بیماری غا مسلاں تیں ناواقف ہیں۔ اس غربت تے بے روزگاری نال خبرے کِنا چلہاں مانہہ روز اگ نیں بلتی تے بچا بُکھابھانڑالاغر ہوکے سو جائیں۔ جاویدسحرنے شاید یوہ دُکھ مُچ نیڑے تیں ڈِٹھوہے اس واسطے اس نے اس طبقہ کی ترجمانی بھی بڑا دردیلاانداز نال کجھ اس طرحاں کی ہے۔

"جاتک بُوہا اُپر بیٹھا بُکھابھانا روتا رہیں

سکھڑیں ہتھیں کہر آوے جد مُڑ کے باپ نماشاں ویلے

تے

سو سو واری اس نے مناں جاچیو، سو پرکھیو

میرا در تیں ہر بلا، جد وی گئی بے بس گئ

نیلاتہاری مانہہ جہڑی گل ہاساں تیں ٹُری تھی واہ اتھرواں ور آ کے مُک گئی۔  نیلاتہاری مانہہ ساراں شاعراں گو کلام بڑی پرکھ پرچول تے چھانڑ چھٹ گے شامل کیو۔ہوں خاص کر پروفیسر اعجازنعمانی، احمد تنویر، صابرمرزا، یوسف حسن تے بشارت کاظمی ہوراں گی گوجری نال محبت نا سلام پیش کروں۔  راجہ شوکت اقبال ہوراں گو پہاویں اکو شعر ہے پرمہاری ساری شاعری پر پہارو ہے انہاں واسطے میری صلاح جے ویہہ اپنا آہنڈگمانڈ گو حق ادا کریں تے گوجری مانہہ لکھیں۔  مِناں گوجری لکھن پرمیرا استاد بابائے گوجری حاجی رانا فضل حسین ہوراں نے لایو تے سروررانا ہوراں گی صلاح باڑی بھی نال نال رہی گوجری ادب واسطے ان دوہاں کی خدمات کسے تعارف گی محتاج نہیں۔ مناں اس گل گی بڑی خوشی ہے جے نواں گوجری شاعرماں بولی کا ادب مانہہ مُچ خوبصورت باہدو کررہا ہیں ان نواں شاعراں ماں اقبال حیات، محمد ٹھاکر، یونس ابرار،حنیف محمد، منیراحمد ذاہد، محمد حنیف چوہدری،صفی ربانی شاہد شوق، حبیب احمد، روف کالوخیل، شیرزمان ثانوی تے میاں یوسف شامل ہیں، رفیق چوہدری، حقنوازاحمد ہوراں گو بھی گوجری کلام کمال گو ہے۔پارلے پاسے ڈاکٹر جاوید راہی، عبدالغنی عارف، ڈاکٹر رفیق انجم ہوراں نے بھی ماں بولی واسطے مُچ کم کاج کیو ہے گوجری ادب ماں ان گے ہتھوں وی مُچ سوہنڑو باہدو ہوو ہے۔ جاویدسحرہوراں نے نِنگیاں سوچا پر نیلاتہاری سٹ کے پرانڑا تے روایتی انداز مانہہ لکھنڑ آلاں نا نویں نویکلی طرز دار موڑیو ہے تے ہُن یہ گل باندے باچھڑ آگئی ہے جے اوہ ویلو دور نیں جدگوجری زبان اپنی ہانڑی سانڑی تے آہنڈگماہنڈ گی باقی بولیاں نا مُچ پچھے چھوڑ جائے گی تے اس گو سونڑہپ تے دودھ کوٹھی مانہہ رکھیاوا ٹھنڈادودھ آلی مٹھاس نکھڑیا وا دِلاں نا جوڑن گو سربندھ کرے گی تے اگے بدھتاں بدھتاں اک نا اک تہاڑے تہرتی گا سارا انساناں گی اکا برادری بنڑ جائے گی۔